Boeken
freek van beetz
Uitzicht op Zee
Roman
Max Benninga werkt tijdelijk op een Caribisch eiland. Hij wordt meegesleurd in een net van intriges en verborgen agenda’s. In zijn appartement aan zee wordt hij omringd door verveelde pensionado’s die elkaar het leven zuur maken. Benninga ontmoet een oude zeeman die zich in zijn penthouse heeft teruggetrokken. Over hun gesprekken hangt de schaduw van de oorlog die de man als Joodse weesjongen overleefde.
‘s Avonds in de onheilspellende tropische duisternis, voelt Benninga ook zelf steeds meer de beklemming van verdrongen oorlogsherinneringen van zijn ouders. Als zijn positie onhoudbaar wordt en een mysterieuze roofoverval in Nederland heel nabij komt, verlaat Benninga het eiland.
“Eindelijk gelezen! Heerlijk,fascinerend!”
“Dank voor Uitzicht op Zee dat ik met interesse en plezier las”
“ Een niet onverdienstelijk romandebuut”
Een idee voor een roman: de tweede generatie
Het verhaal achter ‘Uitzicht op Zee
Ik liep er al heel lang mee rond. Ik wilde een boek schrijven. Een roman over verzwegen of verdrongen oorlogsherinneringen van Joodse ouders en hoe die het leven van hun kinderen kunnen raken; de ‘tweede generatie’. Dat heb lang voor me uitgeschoven. Ik twijfelde. Er verschenen al meer dan genoeg boeken over dit onderwerp. Wat had ik daar nog aan toe te voegen? En ik was op zoek naar een goede vorm voor het verhaal dat ik wilde vertellen.
Op Curaçao verschoof de focus
Toen ik van 2001 tot eind 2010 op Curaçao werkte, als adviseur van drie premiers van de Nederlandse Antillen, kregen vage ideeën vastere vorm, maar een pakkend, indringend en afgerond verhaal kristalliseerde zich nog niet uit. De focus verschoof.
Over de politieke verwikkelingen op de weg naar de ontmanteling van het land de Nederlandse Antillen schreef ik in 2013: Het einde van de Antillen.
Een boek waarin ik niet alleen de politieke geschiedenis van de veelbewogen periode heb vastgelegd, maar ook mijn eigen ervaringen en observaties heb beschreven. Veel bleef nog onbesproken. Curaçao zette me wel aan tot schrijven. Ideeën genoeg. Er was een bijzondere plek en de contouren van karakters en hoofdpersoon begonnen zich af te tekenen.
Het appartementengebouw aan zee waar ik toen verbleef, werd voornamelijk bewoond door zg. pensionado’s: Nederlanders die zich laven aan de geneugten van een gerieflijk leven in de tropen, maar die elkaar het leven ook aardig zuur kunnen maken. Daar zag ik wel elementen in die het verhaal verder konden verbreden.
Tweede Wereldoorlog
Ook een andere gedachte liet me niet los. Jarenlang drong zich de uitdaging op om het op zijn minst opmerkelijke leven van mijn oom Lou, de jongste broer van mijn vader, op te schrijven. Als enigen van het grote gezin overleefden zij beiden de verschrikkingen van de oorlog: hun ouders en broers werden vermoord in Sobibor en Auschwitz. Over de oorlogsjaren van mijn vader schreef ik het blog “De Russische revolver.“
Een fascinerende levensloop
Oom Lou die als jonge jongen nogal beschadigd uit de onderduik kwam, vertrok kort na de oorlog met een groep Joodse jongeren, allen overlevenden van de Holocaust, naar het toenmalige Britse mandaatgebied Palestina. Ze werden door de Britten opgepakt en voor lange tijd geïnterneerd in kampen op Cyprus. Uiteindelijk nam Lou deel aan de Onafhankelijkheidsoorlog die leidde tot de stichting van de staat Israël. Niet lang daarna keerde hij naar Nederland terug, maar vertrok, rusteloos als hij was, al snel en voorgoed naar de Verenigde Staten. Oom Lou verdween voor lange tijd uit beeld en uit ons leven.
Hij werd zeeman en bracht het tot gezagvoerder bij de Amerikaanse koopvaardij, bevoer met vracht- en containerschepen alle wereldzeeën en woonde zelfs nog een tijdje in Japan.
In de VS trouwde hij met … een Duitse vrouw, dochter zelfs van een “Oberführer der Reserven der Waffen SS”, onze tante Lola…
In de jaren ‘70 betrokken zij een villa op het Beierse platteland. Ze leidden daar een nogal met alcohol beneveld leven, dat ze later in Spanje zouden voortzetten. Oom Lou stierf daar op 62-jarige leeftijd.
Stof genoeg voor een roman, zou je zeggen, maar wie zou serieus geloof hechten aan deze fascinerende lotgevallen?
Het geheugen van een oude zeeman
Daarom besloot ik dit levensverhaal als inspiratie te gebruiken voor de beschrijving van één van de karakters in mijn boek en als één van de verhaallijnen. In het verbrokkelde geheugen van een oude zeeman houdt zich de sleutel schuil naar de oplossing van het raadsel dat de hoofdpersoon Max Benninga meer en meer bezighoudt.
Drie thema’s
En zo zijn in “Uitzicht op Zee” drie thema’s met elkaar verweven: hoe je als buitenstaander op een Caribisch eiland, in mijn roman de consultant Benninga, kunt worden meegesleurd in een net van intriges en verborgen agenda’s, het leven van verveelde pensionado’s in een omheinde gemeenschap en de gefragmenteerde, maar voor de hoofdpersoon onthullende herinneringen van een eenzelvige oude zeeman, een op leeftijd gekomen Joodse oorlogswees.
Uitgaven
