Boeken
freek van beetz
Vergeefse moeite
Roman
De broers Max en Jacques Benninga groeien samen op in een joods gezin waarover een donkere schaduw hangt van oorlogservaringen en zakelijke tegenslagen. Al op jonge leeftijd verlaten ze het ouderlijk huis. Ze trekken beiden naar Amsterdam, waar zij uiteen worden gedreven door raffinement en avontuur: terwijl Max een burgerlijk bestaan opbouwt, stort Jacques zich in de wereld van drugs en nachtelijke party’s. Hij krijgt een relatie met de Venezolaanse Daniëlle Machado Gil, belandt in het criminele circuit en uiteindelijk in een Colombiaanse gevangenis.
Jaren later, op de begrafenis van Jacques, wordt Max aangesproken door een dominee die Jacques in Colombia heeft bezocht en meer van hem lijkt te weten. Er volgt een indringend gesprek over de jeugd van broers, hun onvermijdelijke breuk, maar ook over de vraag hoe Jacques in de onderwereld terecht is gekomen. Speelde de ondoorgrondelijke Daniëlle daarin een sleutelrol? En wie betaalde eigenlijk de borgsom waarmee hij vervroegd vrijkwam uit de gevangenis?
In Vergeefse moeite schetst Freek van Beetz een markant beeld van de naoorlogse jaren en blijft de lezer tot het slot in het ongewisse over de ware toedracht van Jacques’ noodlot.
Dank Freek van Beetz voor dit mooie boek!
De passages over de geslagen ouders van de twee joodse broers zijn prachtig en ontroerend….
Wat een ontroerend, prachtig en spannend boek.
Wát een prachtig verhaal.Knap in elkaar verweven, filmisch geschreven.Ik zat heel wat delen met koude rillingen. Zo mooi en spannend.
Een tweede roman
Het verhaal achter ‘Vergeefse Moeite’
Al lang speelde ik met de gedachte over het schrijven van een vervolg op mijn roman “Uitzicht op Zee” (Soest, 2015). Enkele lezers hadden me daarnaar gevraagd: ze drongen aan op een volgende roman, waarin meer licht wordt geworpen op de getroebleerde verhouding tussen de hoofdpersoon Max Benninga en zijn broer Jacques, beiden zoons van ouders die als Joodse jongvolwassenen de oorlog overleefden en alleen hun weg hadden moesten zien te vinden in het Nederland van na de bevrijding.
Wie is deze mysterieuze Jacques, de in Zuid-Amerika gedetineerde broer van Max, waarop in de roman “Uitzicht op Zee” alleen maar zijdelings – en kort en verhuld – wordt gezinspeeld?
En waarom weigerde Max Benninga, ook in de periode toen hij als consultant op Curaçao werkte en daar meegesleurd werd in een web van intriges en verborgen agenda’s, elk contact met zijn broer die aan de overkant, in Colombia, gevangen zat?Daarin zat inderdaad een aanzet voor een roman, maar ik miste vooralsnog een overtuigende verhaallijn.
In de Corona-tijd kreeg ik, uit de nalatenschap van mijn moeder, een enveloppe met (aangrijpende) brieven onder ogen, waarin een neef zijn erbarmelijke situatie in een Colombiaanse gevangenis beschrijft. Hij was daar langjarig opgesloten voor drugssmokkel.
Die brieven openden voor mij een benauwende, onbekende wereld. Daarnaast riepen de reportages en artikelen over het isolement waarin veel scholieren en studenten door de corona-maatregelen terecht kwamen, bij mij herinneringen op aan mijn eigen jeugd in de jaren 60 en later, aan de armoedige omstandigheden, van woningnood en verdrongen oorlogsherinneringen, waarin ik toen opgroeide.
Met deze ingrediënten zag ik wel mogelijkheden voor de compositie van een, naar ik hoop, pakkend verhaal. Een geschiedenis die rijkelijk put uit persoonlijke ervaringen, maar die ervaringen en belevenissen worden toch vooral verweven in een op fantasie geconstrueerd patroon.
Deze roman “Vergeefse Moeite’ is misschien het best te typeren als een ‘prequel’: de voorgeschiedenis, maar staat volledig op zichzelf
.
“Vergeefse Moeite” gaat terug naar de jeugd van Max en Jacques Benninga: naar de kommervolle omstandigheden waarin ze opgroeiden, hoe ze uit elkaar raakten en uiteindelijk elkaars ‘tegenstanders’ werden.